Mark Rutte heeft de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid gewonnen. Juryvoorzitter Remieg Aerts, hoogleraar Nederlandse geschiedenis en Thorbecke-biograaf, maakte dit vanavond bekend in Perscentrum Nieuwspoort. De andere genomineerden waren Sylvana Simons (BIJ1), Henri Bontenbal (CDA), Rob Jetten (D66) en Caroline van der Plas (BBB).
Voorafgaand aan de prijsuitreiking sprak Kees van der Staaij, zelf winnaar in 2016, de Thorbeckelezing uit waarin hij terugblikte op 25 jaar politieke ontwikkeling. Aansluitend gaf Volkskrant-columniste Elma Drayer een scherpe reflectie.
“Niemand kreeg grip op Rutte”
De jury kent de Thorbeckeprijs 2023 toe aan demissionair premier Mark Rutte in de vorm van een ‘oevreprijs’. Volgens de jury heeft geen politicus in de afgelopen dertien jaar de taal zo onnavolgbaar en effectief naar zijn hand gezet als demissionair premier Mark Rutte. Zijn retorisch vernuft en verbale wendbaarheid, die hem volkomen natuurlijk afgaan, zijn een uitzonderlijk politiek instrument gebleken. Daarnaast bezit hij de gave om wat groot, gevaarlijk of gewichtig lijkt onschuldig te maken, veelal met een opgewekte lach en een goedgehumeurd joviaal gebaar. Volgens de jury heeft geen enkele interviewer de afgelopen jaren grip op hem gekregen en is debatteren met Rutte eigenlijk zinloos. Dat betekent niet dat de jury niet kritisch is. ‘Dossierkennis genoeg, maar in combinatie met een selectief geheugen’.
Verbonden door authenticiteit
De jury bestond naast voorzitter Remieg Aerts (Thorbecke-biograaf en hoogleraar Geschiedenis aan de UvA) uit journalist Peter Kee, politica Miriam Sterk en historica Simone Wolthuis. Wat de andere genomineerden volgens de jury verbindt is authenticiteit. Oud fractievoorzitter van BIJ1 Sylvana Simons vertegenwoordigde het principe van erkenning van diversiteit en deed dat verbaal sterk, inhoudelijk en steeds met een dwingend beroep op moraal en humaniteit. CDA-leider Henri Bontenbal onderscheidt zich door een nieuw geluid en een nieuwe stijl in zijn partij. ‘Deze nominatie komt nu al heel vroeg, maar als hij de tijd krijgt zal het de laatste keer niet zijn’, aldus de jury. Rob Jetten heeft zich als Kamerlid, lijsttrekker en minister steeds een inhoudelijk en deskundig spreker getoond; hij bleef rustig, ook als hij als persoon het nodige te verduren kreeg. Volgens de jury berust het stormachtige succes van BBB-aanvoerder Caroline van der Plas op een herkenbare en frisse gewoonheid, die de politiek toegankelijk maakt voor heel veel burgers die op meer afstand staan van het politiek bedrijf. Ze deelt haar hekel aan politiek-bestuurlijk jargon en onnodig Engels met veel Nederlanders.
Rutte opvolger van Omtzigt
De Thorbeckeprijs wordt uitgereikt door de Vereniging Thorbecke. Vorig jaar is de Thorbeckeprijs gewonnen door Pieter Omtzigt. Eerdere winnaars van deze politieke welsprekendheidsprijs waren onder meer Frits Bolkestein, Femke Halsema en Alexander Pechtold.
